Επιμέλεια, παρουσίαση και μετάφραση στη γαλλική γλώσσα από τη μαθήτρια
της γ'Λυκείου της Ελληνογαλλικής Σχολής Jeanne d'Arc, Mikaela Gabria
Μανόλης
Αναγνωστάκης, Στον Νίκο Ε…1949
Το ποίημα
γράφεται μέσα στον εμφύλιο. Ο Θεσσαλονικιός Μανόλης Αναγνωστάκης έχει
καταδικαστεί από έκτακτο στρατοδικείο για τις αριστερές του ιδέες, και
βρίσκεται στη φυλακή του Επταπυργίου περιμένοντας το θάνατο. Όμως ο εαυτός του,
ένας 24χρονος, ευαίσθητος και επιστήμονας και ακμαίος νέος, δεν είναι το κύριο
μέλημά του. Εκείνο που τον ενδιαφέρει είναι ο συνάνθρωπος· και το τονίζει
σπαρακτικά, για να αφυπνίσει κοιμισμένες συνειδήσεις. Καταγράφει τους
σημαντικότερους ανθρώπους της ζωής σε οδυνηρή κατάσταση· εκείνους που μας
αγάπησαν και τους αγαπήσαμε, δηλαδή τους φίλους, να χάνονται· τη μάνα, που
επικαλούμαστε στην ανάγκη, να τρελαίνεται από αγωνία· το παιδί, που
νοηματοδοτεί την ύπαρξη, να κλαίει εγκαταλειμμένο. Όλοι έρημοι, χωρίς να
φταίνε, τραγικοί. Μέχρι και η ελπίδα του πρωινού, το σπίτι και το κρεβάτι της
σιγουριάς, η σημαία του θριάμβου, σήπονται, γιατί το φως της καλοσύνης σβήνει
από το σίφουνα της μισαλλοδοξίας.
Τι άλλο μπορεί να παρακινήσει σε
αγάπη προς το συνάνθρωπο
από το φόβο
μπροστά στην απώλεια
του ουσιαστικού όντος,
του ελεύθερου αλτρουιστή ανθρώπου;
Θεοδώρα
Παξινού
Manolis Anagnostakis, À Nico E... 1949
Ce poème a été écrit
pendant la guerre civile. Manolis Anagnostakis a été condamné par
la cour martiale à titre exceptionnel pour ses idées politiques de
gauche, et il a été incarcéré à Eptapyrgio en
attendant son exécution. Mais il ne se souciait pas du tout de lui-même,
malgré ses 24 ans. Ce qui l'intéressait en premier, c'étaient ses
semblables, ce qu'il a souligné avec déchirement, afin d'éveiller
des consciences bien endormies. Il a constaté avec amertume que les hommes les
plus importants dans la vie d’une personne sont dans une situation douloureuse
; ceux qui nous ont aimés, ceux que nous avons aimés, c'est-à-dire les amis,
disparaissent un jour ; la mère, à qui on fait appel, est aux cent coups ;
l'enfant, qui donne un sens à l'existence, pleure abandonné. Tous innocents, malheureux,
tragiques. Même l'espoir du
matin, le foyer et le lit rassurant, le drapeau
triomphal, pourrissent, puisque la tornade de l'intolérance éteint la
lumière de la bonté.
Quoi d’autre que la
peur
peut mobiliser l’amour pour l’Autre
devant la perte
de l’être essentiel,
de l’homme libre ?
D'après
Théodora Paxinou
Στον Νίκο Ε… 1949
Φίλοι
Που φεύγουν
Που χάνονται µια µέρα
Φωνές
Τη νύχτα
Μακρινές φωνές
Μάνας τρελής στους έρηµους
δρόµους
Κλάµα παιδιού χωρίς
απάντηση
Ερείπια
Σαν τρυπηµένες σάπιες
σηµαίες
Εφιάλτες,
Στα σιδερένια κρεβάτια
Όταν το φως λιγοστεύει
Τα ξηµερώµατα.
(Μα ποιος µε πόνο θα
µιλήσει για όλα αυτά;)
Μ.
Αναγνωστάκης
«ΠΑΡΕΝΘΕΣΕΙΣ»,
1949
Pour Nico E… 1949
Des
amis
Qui te
quittent
Qui
disparaissent un jour
Des cris
Dans
la nuit
Des
cris lointains
Ceux d’une
mère folle dans les rues désertes
Des pleurs
d’enfant sans réponse
Des
ruines
Comme
des drapeaux troués, pourris
Des
cauchemars
Dans
les lits de fer
Quand
la lumière baisse
À l’aube
(Mais qui parlera douloureusement de tout
cela?)
Manolis Anagnostakis, Parenthèses, 1949